اندیکاتور بورس چیست ؟

اندیکاتور (Indicator)

اندیکاتورها (به انگلیسی Indicator)، شاخص‌های آماری هستند که برای اندازه‌گیری شرایط فعلی و همچنین پیش‌بینی روندهای مالی و اقتصادی به کار گرفته می‌شوند.

اندیکاتورها را می‌توان به دو دسته کلی اندیکاتورهای اقتصادی و اندیکاتورهای تکنیکال تقسیم کرد.

اندیکاتورهای اقتصادی (به انگلیسی Economic indicators)، متریک‌ها و معیارهای آماری هستند که برای اندازه‌گیری رشد یا کوچک شدن یک اقتصاد به طور کلی یا یک بخش خاص از اقتصاد به کار می‌روند.

اندیکاتورهای اقتصادی در ایران با عنوان شاخص اقتصادی شناخته می‌شوند. شاخص‌های اقتصادی زیادی توسط منابع مختلف در بخش‌های خصوصی و عمومی ایجاد شده است.

در تحلیل بنیادی، اندیکاتورهای اقتصادی که شرایط فعلی یک صنعت یا اقتصاد را می‌سنجند برای ارائه بینش نسبت به پتانسیل سودآوری آینده شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به عبارت دیگر از اندیکاتورهای اقتصادی در تحلیل بنیادی استفاده می‌شود تا پتانسیل سودآوری یک شرکت در آینده ترسیم شود.

از سمت دیگر، اندیکاتورهای تکنیکال در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند تا با بررسی الگوها، تغییرات قیمت و روند آن در نمودار، قیمت احتمالی در آینده پیش‌بینی شود.

اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال

در زمینه تحلیل تکنیکال، یک اندیکاتور از طریق محاسبات ریاضی که داده‌های آن از قیمت و حجم معاملات یک دارایی بدست آمده محاسبه و روی نمودار رسم می‌شود.

اندیکاتورها توسط نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال رسم می‌شوند و اغلب این نرم‌افزارها طیف گسترده‌ای از اندیکاتورها را دارا هستند.

از جمله اندیکاتورهای پرکاربرد می‌توان به MACD و RSI اشاره کرد.

هدف از به کار بردن اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، یافتن فرصت‌های کسب سود است. یک اندیکاتور می‌تواند با محاسبات خود، نقاطی که احتمال برگشت قیمت یا تغییر روند وجود دارد را مشخص کند.

برای مثال تقاطع دو میانگین متحرک که یکی از آنها بلندمدت و یکی کوتاه‌مدت است معمولا نشانگر تغییر روند است.

استراتژی‌های معاملاتی از اندیکاتورها به شکلی هدفمند برای شناسایی نقاط ورود به معامله و خارج شدن از آن استفاده می‌کنند.

استراتژی معاملاتی، یک سری قوانین از قبل مشخص شده است که تریدر تحت آنها به معامله می‌پردازد. اغلب استراتژی‌ها به شکل دقیق، نحوه استفاده از اندیکاتورها را شرح می‌دهند.

تعداد اندیکاتورها همواره در حال افزایش است، بسیاری از آنها رایگان هستند ولی برخی دیگر توسط افرادی ایجاد شده و به فروش می‌رسند.

بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای که تجربه بالایی در بازارهای مالی کسب کرده‌اند، اندیکاتورهای خود را برای شرایط و بازارهای مختلف ایجاد می‌کنند.

در نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال، تنظیمات اندیکاتورها را می‌توان تغییر داد و بطور مثال بازه زمانی آنرا کم یا زیاد کرد.

کاربرد اندیکاتورها

توجه داشته باشید که یک اندیکاتور به تنهایی، یک استراتژی معاملاتی نیست.

اندیکاتورها برای کمک به معامله‌گران جهت شناخت بازار و درک شرایط فعلی ایجاد شده‌‌اند. استفاده از اندیکاتورها بدون دانش کافی نمی‌تواند کمکی به افزایش سود سرمایه‌گذاری کند.

اندیکاتورها مثل یک جعبه ابزار هستند، ابتدا شخص باید ترتیب و روش استفاده از آنها را بیاموزد سپس با توجه به آنها تصمیم خرید و فروش بگیرد.

3 استفاده کلی از اندیکاتورها:

1. اطلاع از تغییر روند

اندیکاتورها در زمان‌های خاص براساس شرایط شکل گرفته روی آنها، قبل از تغییر روند یا هم‌زمان با چرخش اندیکاتور بورس چیست ؟ روند، در بازار علائم بازگشت روند را نشان می‌دهند. از این رو یکی از مهم‌ترین استفاده‌ها از اندیکاتورها برای تعیین هشدارهای مناسب تغییر روند و جهت حرکت قیمت است.

یکی از کاربردهای اندیکاتورها برای پیش‌بینی قیمت مناسب برای ورود به معاملات است.

از مهم‌ترین کاربردهای اندیکاتورها، تایید گرفتن جهت تشخیص درست روند است. به عبارت دیگر، اندیکاتورها می‌توانند کمک کنند که صحت یا اشتباه بودن تحلیل انجام شده مورد بررسی قرار گیرد. این روش استفاده از اندیکاتورها زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تحلیل‌گر براساس داده‌های تکنیکال یا تحلیل بنیادی، جهت و قیمت ورودی مناسب را پیش‌بینی کرده و از اندیکاتور برای تایید گرفتن استفاده می‌کند.

انواع اندیکاتورها

اندیکاتورها از لحاظ نوع حرکت و رفتار به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

1. Leading Indicators: اندیکاتورهای پیشرو معمولا همراه با نوسانات اندیکاتور بورس چیست ؟ قیمت، هشدار و پیش‌بینی را اعلام می‌کنند. اندیکاتورهای پیشرو اغلب مواقع سیگنال‌های بیشتری نسبت به اندیکاتورهای تاخیری (Lagging) ایجاد می‌کنند و به همین دلیل احتمال خطا در آنها بیشتر است.

2. Lagging Indicators: این نوع از اندیکاتورها با نام اندیکاتورهای دارای تاخیر یا تاخیری در زبان فارسی نام برده می‌شود. اندیکاتورهای تاخیری با تاخیر پس از حرکت قیمت و جابجایی بازار، هشدار و پیش‌بینی را ارائه می‌دهند.

اندیکاتورهای تاخیری با اینکه سیگنال‌های کمتری نسبت به اندیکاتورهای پیشرو ایجاد می‌کنند اما به خاطر اینکه قیمت حرکت اصلی خود را در بازار انجام داده و سپس این اندیکاتورها سیگنال می‌دهند، معمولا تاخیر آنها باعث از دست رفتن موقعیت مناسب ورود می‌شود.

اندیکاتورها از نظر نوع نمایش یا مدل محاسبات به 4 دسته تقسیم می‌شوند:

1. Trend: برای شناسایی روندها کاربرد دارند.
2. اسیلاتور یا نوسان‌گرنما (به انگلیسی Oscillators) ابزارهایی برای تشخیص روند جاری و محدوده بیش خرید و بیش فروش هستند. اسیلاتورها خود به دو دسته Banded و Centered تقسیم می‌شوند.
3. Volumes: برای تشخیص حجم معاملات کاربرد دارند.
4. Bill Williams: برای تشخیص جابجایی سطوح قیمتی روند مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

اندیکاتور چیست و چه کاربردهایی اندیکاتور بورس چیست ؟ دارد؟

اندیکاتور (Indicator) یک ابزار کاربردی در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود که محاسبات ریاضی مختلفی را بر روی قیمت و حجم معاملات یک سهم انجام داده و بر اساس این محاسبات، اطلاعات مفیدی را در رابطه با روند حرکتی سهم، شتاب قیمتی آن و موارد دیگر، در اختیار تحلیلگران بازار بورس قرار می‌دهد. به‌طورمعمول برای تائید و اعتبار سنجی روند سهام از اندیکاتورها استفاده می‌شود.

اندیکاتورها در دو دسته پیشرو (Leading) و دنباله‌رو (Lagging) تقسیم‌بندی می‌شوند. انواع اندیکاتور پیشرو نسبت به نوسانات قیمتی واکنش نشان می‌دهند و اندیکاتورهای دنباله‌رو، پس از حرکت قیمت و بازار، اطلاعات مفیدی را در اختیار تحلیل گران قرار می‌دهند.

اندیکاتور چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

اندیکاتور نوعی ابزار تکنیکال است که برای دستیابی به درک بهتری از نمودار قیمت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و با استفاده از فرمول‌های ریاضی و اعمال آن‌ها بر روی حجم معاملات و قیمت، به شکل‌های مختلفی ایجاد می‌شود. در تحلیل تکنیکال برای بررسی و تحلیل نمودارها و الگوها از اندیکاتور استفاده می‌شود.

کاربردهای اندیکاتور (Indicator)

روش کار اندیکاتور به این شکل است که با بررسی و تحلیل نمودار قیمت‌های گذشته بازار، اطلاعات مهمی را در اختیار تحلیلگران و فعالان بازار بورس و سرمایه قرار می‌دهد. این اطلاعات در زمینه‌های زیر است:

هشدار

اندیکاتورهای در برخی از شرایط می‌توانند برخی از تغییرات را برای شما پیش‌بینی کنند؛ مثلاً می‌توانند پیش از تغییر روند حرکتی سهم و یا هم‌زمان با آن، نشانه‌های بازگشت به روند قبلی و یا ادامه تغییر روند حرکت سهم را به معامله گران و تحلیلگران نشان دهند.

پیش‌بینی

یکی دیگر از کاربردهای مهم پیش‌بینی قیمت مناسب برای خرید انواع سهام است. درواقع با استفاده از اندیکاتورها می‌توان به قیمت واقعی سهم پی برد.

تائید

تائید نتیجه تحلیل‌ها و بررسی‌ها، مهم‌ترین کاربرد اندیکاتور است. به این صورت که معامله‌گرها با استفاده از روش‌های تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی به اطلاعات مهم و مفیدی در رابطه با آینده سهم دست میابند و در این شرایط نقش اندیکاتورها این است که این اطلاعات و تحلیل‌ها را رد یا تائید کنند.

نقش اندیکاتور در تحلیل تکنیکال

توسط نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال رسم می‌شوند و اغلب این نرم‌افزارها دارای طیف گسترده‌ای از انواع اندیکاتور می‌باشند.

به این صورت که اندیکاتورها از طریق محاسبات ریاضی که داده‌های آن از قیمت و حجم معاملات یک سهم به دست آمده است، محاسبه‌شده و روی نمودار تحلیل تکنیکال رسم می‌شوند. اندیکاتورهای MACD و RSI ازجمله پرکاربردترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال می‌باشند.

هدف از بکار گیری اندیکاتور چیست؟

مهم‌ترین هدف از بکار گیری اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، یافتن فرصت‌های طلایی کسب سود است و با استفاده از یک اندیکاتور و فرایند محاسبات در آن می‌توان نقاطی که احتمال برگشت قیمت و یا تغییر روند حرکت سهم وجود دارد را مشاهده کرد.

اندیکاتورها اطلاعات مفیدی که به تحلیل بهتر و درک صحیح‌تر نمودار قیمت‌ها کمک می‌کند را در اختیار معامله گران و فعالان بازار بورس قرار می‌دهند. اطلاعاتی ازجمله نوع روند حرکت سهم (صعودی یا نزولی)، شتاب قیمت، نواحی اشباع و … که با انجام محاسبات ریاضی از الگوها و نمودارهای قیمت به دست می‌آیند و به سرمایه‌گذاران و معامله‌گرها کمک زیادی می‌کند.

معرفی چند اندیکاتور پرکاربرد

۱- باندهای بولینگر (Bollinger Bands)

باندهای بولینگر از دو نوار نوسانی تشکیل‌ شده که در بالا و پایین یک میانگین متحرک در حال حرکت هستند. با افزایش نوسانات، این اندیکاتور واکنش نشان داده و پهنای باند آن افزایش می‌یابد. این اندیکاتور توسط جان بولینگر توسعه داده شد و به‌طورمعمول کاهش فاصله بین خطوط این اندیکاتور تغییر روند حرکت سهم را نشان می‌دهد.

۲- ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud)

با استفاده از این ابر ایچیموکو می‌توان به اطلاعاتی نظیر تشخیص حمایت و مقاومت، روند حرکت، میزان شتاب قیمت و … دست‌یافت. ابر ایچیموکو توسط یک روزنامه‌نگار ژاپنی به نام گیوچی هوسودا توسعه داده شد و ممکن است در نگاه اول کار کردن با آن پیچیده به نظر برسد اما پس از مدتی به‌راحتی عملکرد آن پی خواهید برد.

۳- میانگین متحرک (Moving Average)

میانگین متحرک با بررسی روند حرکت، اطلاعات بسیار مفیدی را در اختیار شما قرار می‌دهد. این اندیکاتور ممکن است کمی با تأخیر عمل کند اما برای تشخیص مسیر قیمت و همچنین شناسایی نقاط احتمالی حمایت و مقاومت، می‌توانید آن را مورداستفاده قرار دهید.

سخن پایانی

و در پایان اینکه کارشناسان و تحلیلگران بازار بورس و سرمایه همواره توصیه می‌کنند که تنها از یک اندیکاتور استفاده نکرده و برای نتیجه‌گیری نهایی گزینه‌های مختلفی را بکار ببرید. همچنین میانگین متحرک را همیشه در کنار سایر گزینه‌ها و به‌صورت هم‌زمان مورد استفاده قرار دهید.

سه اندیکاتور پر کاربرد در تحلیل تکنیکال بورس

تحلیل تکنیکال، مهمترین بخش در سرمایه گذاری بوده و بیشتر افرادی که سرمایه گذاری موفقی را در بورس تجربه کرده‌اند، تحلیل گران تکنیکال هستند. تحلیل اندیکاتور بورس چیست ؟ تکنیکال به تحلیلی گفته می‌شود که در آن، فقط به قیمت دارایی (سهام در بورس) و حجم معاملات روزانه توجه شده و به همین جهت نیز، روش مناسبی برای کسانی است که قصد ورود به بازار سرمایه گذاری را دارند. این روش، به دانش گسترده‌ای نیاز داشته، اما مدت زمان مورد اندیکاتور بورس چیست ؟ نیاز برای رسیدن به یک نقطه‌ی ورود طلایی، کمتر از روش تحلیل فاندامنتال یا بنیادین بوده، به همین جهت اکثر افراد به این روش روی آورده‌اند. اما تحلیل تکنیکال بر پایه‌ی ابزارهایی است که به آن اندیکاتور و الگو گفته می‌شود. اندیکاتورها یک سری معادلات ریاضی بوده که برای اهداف خاص و مشخص، طراحی شده و برروی پلتفرم معاملاتی نصب می‌شوند. هدف این اندیکاتورها، مشخص کردن چند نکته‌ی مهم است. در کنار اندیکاتورها، الگوها نیز بخش مهمی از تحلیل تکنیکال هستند که در مقاله‌ی دیگری به آن خواهیم پرداخت .

به صورت کلی، چهار دسته‌ی مختلف از اندیکاتورها معرفی شده‌اند. اما توجه داشته باشید که بعضی از اندیکاتورها در بیشتر از یک دسته‌بندی قرار می‌گیرند. هدف اصلی اندیکاتورها مشخص کردن روند قیمت، کانال قیمت، سطوح حمایت و مقاومت، مومنتوم حرکت، تغییر روند، تعیین نقاط ورود و خروج و . بوده و به شکل کلی، در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرند :

• اندیکاتورهای مومنتوم
• نوسانی
• حجمی
• روندی

اندیکاتورهای روندی برای تحلیل دارایی‌هایی استفاده شده که در یک روند خاص قرار گرفته‌اند (مثلا روند صعودی) از جمله مهمترین این اندیکاتورها می‌توان به مک‌دی، پارابولیک سار و انواع میانگین متحرک اشاره کرد. ممکن است گاهی با نگاه به نمودار، احساس کنید که روند بازار صعودی بوده و بهترین زمان برای خریدن دارایی‌های مختلف است، اما بهتر است ابتدا از چند اندیکاتور روندی استفاده کنید تا مطمئن شوید که تحلیلتان درست است. تنها زمانی می‌توانید مطمئن شوید که روند بازار صعودی یا نزولی است، که در چند تایم فریم مشخص (از کوچک به بزرگ)، از اندیکاتورهای روندی استفاده کرده باشید و سیگنال مثبت آن‌ها را دریافت کرده باشید. یکی از مهمترین اندیکاتورهای روندی، اندیکاتور Aroon است که شناخت و یادگیری آن، قطعا می‌تواند باعث کسب سود بیشتر شما در بازار شود .

اندیکاتورهای مومنتوم بیانگر قدرت حرکت بازار هستند. این اندیکاتورها به ما نشان می‌دهند که بازار با چه مقدار نیرویی در حال حرکت به یک سمت بوده و این حرکت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. اگر روند در حال صعود یا نزول باشد، اما قدرت کمی برای خریداران یا فروشندگان باقی مانده باشد، احتمال برگشت روند وجود دارد. این اندیکاتورها می‌توانند در تحلیل نقطه‌ی برگشت بازار به ما کمک کنند. یکی از مهمترین اندیکاتورهای مومنتومی که کاربردهای بسیار زیادی نیز دارد، ایچیموکو است. بهترین توضیح این اندیکاتور توسط فردی به نام کریس ارائه شده که در مقاله ایچموکو پیشرفته یا همان ایچیمو کریس آموزش داده شده است .

دسته سوم اندیکاتورها، اندیکاتورهای نوسانی هستند و برپایه‌ی یک تئوری ایجاد شده‌اند. زیربنای این اندیکاتورها این است که هیچگاه روند بازار ثابت نمانده و همواره در پی هر صعود، یک نزول قیمتی رخ خواهد داد. با نگاهی به روند قیمت سهم‌ها در بازار بورس، به سادگی متوجه می‌شوید که این ادعا در کل درست بوده، اما ممکن است زمان زیادی نیاز باشد تا یک قیمت اصلاح شده و رند برگردد. اما به هر حال، کسی نمی‌تواند منکر نقش مهم اندیکاتورهای نوسانی در تحلیل تکنیکال شود. مهمترین اندیکاتورهای این دسته، شامل آر اس آی، استوکستیک، سی سی آی و . هستند .

اندیکاتورهای حجمی، آخرین دسته از اندیکاتورها هستند که کاربردهای آن‌ها برای دریافت سیگنال بسیار مهم است. برای مثال، ایندکس جریان پول یا همان اندیکاتور mfi یکی از مهمترین اندیکاتورها در سال 2019 و 2020 میلادی بوده است. اندیکاتورهای حجمی از آن جهت مهم هستند که به نوعی هم بر روند و هم بر مومنتوم بازار اثر دارند. هرچقدر حجم معاملات بیشتر باشد، احتمال حفظ مومنتوم و روند، بسیار بیشتر از که قیمت یک دارایی بخاطر چند معامله افزایش یا کاهش یافته باشد .

اگر دقت کرده باشید، ما سه اندیکاتور روند، مومنتوم و حجمی را با نام‌های aroon ، ایچیموکو و mfi به شما معرفی کردیم. هر سه اندیکاتور، جزو مهمترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال بازار سرمایه شناخته شده و تقریبا تمامی سرمایه گذاران موفق، از هر سه‌ی آن‌ها استفاده می‌کنند. اما اندیکاتور بورس چیست ؟ در کنار این سه مورد، بهتر است با لیستی از پرکاربردترین اندیکاتورها در بورس آشنا شوید :

• شاخص جهتدار میانگین ADI
• شاخص کانال دارایی CHI
• مک دی MACD
• شاخص قدرت نسبی و حقیقی RSI و TSI
• شاخص نیرو FI
• شاخص حجم منفی NVI
• بازه‌ی حقیقی میانگین ATR
• بولینگربندز

این اندیکاتورها، مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورهایی هستند که برای تحلیل صحیح تکنیکال به آن نیاز خواهید داشت. اما به یک نکته دقت داشته باشید که استفاده از اندیکاتورها، بدون داشتن استراتژی معاملاتی، هیچ سود و فایده‌ای ندارد. چرا؟! در بخش بعدی به این سوال پاسخ خواهیم داد .

چه زمانی میتوان از اندیکاتورها استفاده کرد؟

اندیکاتورها بر مبنای تئوری‌های مختلفی ایجاد شده‌اند و هر کدام به دنبال نکته‌ی خاصی در تغییرات قیمت و حجم هستند. گاهی ممکن است نیم از اندیکاتورها سیگنال خرید صادر کرده و نیمی هم سیگنال فروش دارایی را. پس در این زمان تکلیف چیست؟ در اکثر مواقع نمی‌توان انتظار داشت که تمامی سیگنال‌های صادر شده از اندیکاتورها مشابه یکدیگر باشند، چرا که در این صورت، کار سرمایه‌گذاری بسیار ساده بود و همه هم در بورس، سودهای کلان کرده و پولدار می‌شدند !

استفاده از اندیکاتورها مستلزم داشتن استراتژی معاملاتی است. یعنی شما به ویژگی‌های شخصیتی و دانشی که از بازار دارید، باید بدانید که سیگنال صادر شده از کدام اندیکاتور مهم‌تر بوده و در چه تایم‌فریم یا بازه‌ی زمانی قصد معامله دارید. مثلا بازه‌ی یکروزه مورد علاقه‌ی شماست یا صبر داشته و حاضر هستید که یک ماه منتظر مانده و سود بیشتری کنید؟ این همان چیزی است که به آن استراتژی معاملاتی گفته می‌شود. علاوه بر آن، نباید از نقش اخبار و تصمیمات دولت و بانک مرکزی بر بورس غافل شد. اگرچه در تحلیل تکنیکال تاکید فقط بر حجم معاملات و قیمت هر سهم است، اما تقریبا همه‌ی ما مطمئن هستیم که رخدادهای سیاسی و اقتصادی و خصوصا تصمیمات در سطح کلان، برروی همه چیز اثر دارند. بنابراین، مطمئن شوید که استراتژی معاملاتی دارید .